مدیر ملی پروژه مدیریت چند منظوره جنگل‌های هیرکانی با بیان این که منطقه چهل چای در بحث تنوع زیستی با مشکلاتی مانند تراکم بالای دام، شرایط سخت اقلیمی، کشاورزی مدیریت نشده همراه است، گفت: وضعیت این منطقه حاد است.داریوش بیات در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه گلستان، افزود: به همین منظور پروژه‌ای در استان گلستان در منطقه چهل چای مینودشت که 26 هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی را تشکیل می دهد، فعالیت می‌کند که در این راستا با برگزاری کارگاه‌های آموزشی قصد دارد با معرفی پتانسیل‌های مهم روستاهای این مناطق، با هدف حفظ تنوع زیستی مردم را به فعالیت‌هایی سوق دهد که کمتر نیاز به منابع جنگلی داشته باشند.وی در خصوص اوضاع کیفی مناطق تحت پوشش پروژه جنگل‌های هیرکانی، وضعیت پایلوت منطقه چهل چای استان گستان را نامناسب دانست و گفت: در سه استان شمالی گیلان، مازنداران و گلستان ماهیت کلی پروژه حفظ تنوع زیستی با مشارکت مردم بوده که در این بین، منطقه چهل چای استان گلستان به دلیل تراکم بالای دام، شرایط سخت اقلیمی، کشاورزی مدیریت نشده و مسائلی دیگر در وضعیت حاد و نامناسب نسبت به سایر نواحی پرژه قرار دارد.داریوش بیات با بیان این که نوع کشاورزی در منطقه چهل چای غیراستاندارد است، افزود: در زمین‌های کشاورزی منطقه چهل چای علیرغم تاکیدات ما که در بعضی مناطق نباید کشاورزی صورت گیرد اما باز هم شاهد چنین مسائلی هستیم که در این خصوص حتی روش‌های درست کشت نیز انجام نمی‌شود.وی اضافه کرد: کشت در منطقه چهل چای به شکل دیم در جهت شیبدار و شخم‌هایی هم که در این زمین‌ها صورت می گیرد موجب از دست رفتگی خاک، بیرون زدگی سنگ و کم شدن نفوذ آب می‌شود که در نهایت این موضوع باعث در آمد کم کشاورزان شده است.بیات در ادامه با اشاره به این که مطالعات این پروژه از سال 93 آغاز شده، تصریح کرد: قالب کلی پروژه حفظ تنوع زیستی است و در این زمینه با در نظر گرفتن مراتع و الویت قرار دادن معیشت مردم، طی این پروژه مطالعاتی را در رابطه با پرندگان پستاندار، بررسی روند اجتماعی و اقتصادی، نواحی سطح جنگل‌های حوزه، قوانین و مقررات مشارکت و مدیریت چند منظوره جنگل و تنوع زیستی، پهنه بندی پروژه، ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی، امکان سنجی گردشگری و پوشش گیاهی و نوع پوشش گیاهی، انجام داده‌ایم.وی با اشاره به مشکلاتی که در جنگل‌های هیرکانی وجود دارد، از جمله گردشگری نا بسامان اظهارکرد:مشکل دام ، تغییر در اراضی کاربری و رواج پدیده ویلاسازی در بعضی مناطق، جاذبه افزایش قیمت زمین و تمایل مردم نسبت به فروش بالای زمین از سری مشکلاتی است که با آن روبرو هستیم.بیات همچنین با بیان این که پروژه از تسهیلات جهانی محیط زیست کمک می‌گیرد و هدف اصلی آن تنوع زیستی بوده، تصریح کرد: تنوع زیستی به خطر افتاده است و ما برای این که بتوانیم این خطر را مرتفع سازیم باید معیشت مردم را طوری فراهم کنیم که نیازی به منابع جنگل نداشته باشند و با چند منظوره کردن منابع مختلف باعث شویم کمتر از منابع اصلی جنگل استفاده شود.وی در این‌باره اضافه کرد: قرار دادن اهداف کوچکتر در پرژه، تدوین برنامه به صورت مشارکت با مردم و در هدف دیگر بهره‌برداری از منابع میعشت جایگزین از جمله موارد دیگری است که در این پروژه به آن پرداخته ایم.مدیر ملی پروژه مدیریت چند منظوره جنگل‌های هیرکانی، در رابطه معیشت جایگزین نیز خاطرنشان کرد: ما می خواهیم کاری انجام دهیم که با تغییر معیشت مردم، دیگر برای رفع نیاز آنها در قبال فعالیت‌هایی که انجام می دهند چشم داشتی به استفاده از منابع جنگلی نداشته باشیم و از این رو با معرفی دیگر پتانسیل‌های درآمدزا مانند صنعت گردشگری، تولید قارچ، صنایع دستی، پرورش زنبور عسل، پرورش ماهی و غیره مردم را به انجام این گونه فعالیت‌ها سوق دهیم.کشت باغات در اراضی شیب دار، تصمیم جهاد کشاورزی که به عمل تبدیل نمی شودرییس اداره جهاد کشاورزی شهرستان مینودشت نیز با بیان این که ما هم با کشاورزی در سطوح شیب دار مناطق چهل چای مخالفیم، به خبرنگار ایسنا گفت: در اراضی شیب دار ما قصد کشت باغات را داریم که وقتی در این زمینه وارد عمل می‌شویم و استعلاماتی را انجام می دهیم متوجه می‌شویم این قسمت‌ها به منابع طبیعی مربوط می‌شود و نمی‌گذارند ما کاری انجام دهیم و این در صورتی بوده که ما می بینیم افرادی هستند که 40 الی 50 سال در آن زمین‌ها کشاورزی می کنند.محمود پسرکلو با انتقاد از این اتفاق افزود: اگر این اراضی مربوط به منابع طبیعی می شود پس چرا آنها را از کشاورزان نمی گیرند؟! اگر برای دولت است پس چرا کاری برای آن مناطق انجام نمی دهند؟! اراضی آن نواحی به سنگ تبدیل شده و باید کاری انجام داد.وی با بیان این که “ریشه‌ی درختان در باغات مانع خروج و از بین رفتن آب می شود”، اظهارکرد: ما در روستاهای دیگر بحث کشت باغ را داریم که مثلاً در یکی از مناطق فردی با کاشت باغ در 250 متر زمین، 10 میلیون درآمد داشته است.پرونده سازی زمین‌های اراضی شیب دار راه حل ما نیستحسین کریمی رییس اداره منابع طبیعی مینودشت نیز در گفتو با خبرنگار ایسنا، در پاسخ به این سوال که چرا از کاشت باغ توسط اداره جهاد کشاورزی در اراضی شیب دار ممانعت می‌شود” پاسخ داد: ماجرا به همین سادگی که مطرح شده است نبوده و ما هم به دنبال این مسئله هستیم که باغ داری در آن منطقه وجود داشته باشد اما این زمین‌ها مالکیتش با منابع طبیعی نیست و ما اگر هم بخواهیم به دنبال این زمین‌ها باشیم باید پرونده تشکیل دهیم تا در دادسرا تصمیم گرفته شود که آیا زمین به منابع طبیعی تعلق می‌گیرد یا نه، که این موضوع از نظر ما راه حل نیست.وی ادامه داد: مشکل در اراضی نیست، مشکل اینجاست که ما نتوانستیم فرهنگ سازی انجام دهیم و برنامه‌ای هم در این رابطه نداشته‌ایم زیرا ما نمی‌توانیم همیشه یک طرفه به قاضی برویم.کریمی اضافه کرد: کشاورزی که بخواهد زمین‌هایش را به باغ تبدیل کند باید حدود دوسال درآمدی نداشته باشد تا آن جا به نتیجه برسد که این موضوع از نظر کشاورز قابل قبول نیست، چرا که در این دو سال باید چکار کند.رییس اداره منابع طبیعی مینودشت، تصریح کرد: در این باره می‌توان به کشاورزی که زمینش باید به باغ تبدیل شود پول محصولش را داد و این پیشنهادی است که می تواند وجود داشته باشد، مثلا کسی که نیم هکتار زمین دارد و در آن گندم می‌کارد می توان پول محصولش را در ماه ارزیابی و به صورت ماهانه در مدتی که باغ کشت می شود به او پرداخت کرد.وی همچنین از اقدامات این اداره در زمینه جنگل کاری گفت و بیان کرد: ما در روستاهای قلعه قافه و چند روستای دیگر با جنگل کاری مثمر، درخت گردو کاشته‌ایم که این امر نشان از مشتاق و مشوق بودن منابع طبیعی نسبت به این گونه کارها دارد.در همین خصوص اهالی روستای قلعه قافه اظهار و نظرات دیگری دارند.ساکنان روستا فقط خانم‌ها نیستند! در زمینه آقایان باید کاری انجام شودالهام شهمرادی از دختران فعال صنایع دستی روستا قلعه قافه بالا با مثبت دانستن اقدامات این پروژه در بین بانوان روستا، می گوید: تا کنون اقدامات انجام شده برای خانم‌ها خیلی خوب بوده زیرا آنها توانسته اند با روی آوردن به سمت صنایع دستی و انجام فعالیت‌هایی در این زمینه با وجود این که هنوز در ابتدای کار هستند، درآمد خوبی را کسب کنند.وی ادامه می دهد: در روستا حدود 20 تا 30 نفر از دختران روستا که تقریبا 30 یا 40 درصد از مجموع روستا را تشکیل می دهند، در زمینه صنایع دستی فعالیت می کنند که بعضی از آنها که بیشتر پای کار بوده‌اند موفق به کسب درآمد های 14 الی 15 میلیونی شده‌اند.شهرادی اظهارکرد: ولی ما به حمایت‌های بیشتر از سوی مسئولان نیاز داریم، ما در اول کار هستیم و باید این همراهی از همین ابتدا وجود داشته باشد تا در ادامه با مشکلی مواجه نشویم.وی نگاه این پروژه را هم تک بعدی می‌داند و می‌افزاید: این پرژه برای خانم‌ها شاید خوب بوده باشد اما فقط خانم ها در روستا زندگی نمی‌کنند و باید در زمینه آقایان نیز کاری انجام شود تا آنها هم از فواید این پروژه بهره ببرند که این نیاز بر این دارد که در حوزه‌های دیگر هم فعالیت‌هایی صورت بگیرد.دام، بزرگترین مشکل موجوددر ادامه، غلامرضا شهمرادی دهیار روستای قلعه قافه پایین در پاسخ به این سوال که” این پروژه تا کنون در روستای شما چگونه بوده است؟” گفت: تاثیرات خوبی را تا کنون در زمینه صنایع دستی شاهدش هستیم و باید گفت که ما در اول کار هستیم و بهتر است به آینده امیدوار بود زیرا ما همکاری‌های خوبی با پروژه انجام داده‌ایم و تائیرات آن هم تا کنون با آن که خروجی خاصی از آن ندیده‌ایم، برای ما قابل قبول است.وی با اشاره به خروجی قابل انتظار مردم از این پروژه، تصریح کرد: مشکل بزرگی که ما با آن مواجهه هستیم موضوع دام است که قرار بود اقداماتی انجام شود که یکی از آنها احداث دام داری بسته در محیطی که پروژه تعیین می‌کند، بود که در این زمینه باید جلساتی تشکیل می‌شد که هنوز این اتفاق نیفتاده و امیدواریم هر چه زودتر با اعلام برنامه به این موضوعات رسیدگی شود.صنایع دستی به تنهایی نمی‌تواند معیشت روستا نشینان را تامین کندآذر رضایی دهیار روستای تیغ زمین هم در گفت‌وگو با ایسنا، اجرای این پروژه در حوضه چهل چای را سبب افزایش آگاهی برخی از جوامع محلی روستا دانست و تصریح کرد: احیای صنایع دستی و توانمند سازی بانوان یکی از عملکردهای مثبت پروژه مدیریت چندمنظوره جنگل‌های هیرکانی است ولی تنها صنایع دستی نمی تواند معیشت روستانشینان را تامین کند.وی افزود: پروژه برای این که بتواند موفق عمل کند باید مردان حوضه را پای کار بیاورد که این مهم متاسفانه تاکنون دیده نشده و تنها توانمندسازی در تعداد کمی از بانوان صورت گرفته است.