کاهش میانگین برداشت عسل از کندوها ضرورت بازنگری در نسل‌های ملکه در کلنی‌ها را مورد تأکید قرار داده است.
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان زنبورعسل خراسان رضوی امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با اعلام این خبر گفت: هرچند نژاد قفقازی به‌عنوان نژاد بومی ایران سال‌ها است که در کشور تکثیر می‌شود، اما با واردات ملکه از نیوزیلند و از بین رفتن اصالت نژاد قفقازی، نژاد فعلی نتوانسته میزان تولید عسل را افزایش دهد.
محمدرضا ناظری افزود: این نژاد که به‌صورت سنتی و پرورشی تکثیر پیدا کرده، دارای ویژگی‌هایی نظیر خاکستری بودن رنگ، بهره موم زیاد، طول خرطوم بلند و مصرف عسل زمستانه است. هرچند نسبت به آب و هوای ایران مقاومت زیادی دارد و طول عمر مناسب نسبت به سایر نژادهای به‌کارگرفته‌شده در کشور دارد، اما باید نژادی که دارای بهره عسل بیشتر و تولید بچه کم است، جایگزین نژاد فعلی شود.
وی خاطرنشان کرد: یکی از بهترین نژادهای ملکه که در مناطق مختلف سازگاری آن با محیط مورد بررسی قرار گرفته، نژاد “کارمیکا” یا “کارنیولان” است که مصرف عسل آن در زمستان کم، آرام، کم‌بچه و شهدآور است.
کاهش برداشت عسل
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان زنبورعسل خراسان رضوی ادامه داد: میانگین برداشت عسل از 9.2 کیلوگرم به 7.2 رسیده و حجم تولید این محصول به استناد آمار منتشرشده سازمان جهاد کشاورزی یک‌هزار و 421 تن اعلام شده است.
ناظری تصریح کرد: به‌علت وزش بادهای فصلی، از ابتدای فروردین‌ماه تاکنون میزان تولید عسل به‌شدت کاهش پیدا کرده است، در حالی که به‌علت بالا رفتن قیمت شکر، امکان تغذیه مصنوعی نیز در زنبورستان‌ها وجود ندارد.
وی یادآور شد: از 15 روز پیش و اواخر تیرماه، برداشت عسل در خراسان رضوی آغاز شده، اما نسبت به سال گذشته با کاهش 35 درصدی تولید روبه‌رو است.
اصلاح نژاد ملکه در خراسان رضوی در پیچ زمان
مدیرعامل اتحادیه پرورش‌دهندگان زنبورعسل خراسان رضوی تأکید کرد: ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد ملکه زنبورعسل که تاکنون دوهزار و 500 ملکه باربر را نیز پرورش داده است و کار توزیع ملکه را نیز عهده‌دار است، از چند سال پیش وظیفه اصلاح نژاد ملکه را در دستور کار قرار داده، اما تاکنون این پروژه اجرایی نشده است.
ناظری اظهار داشت: مهم‌ترین اقدامی که باید در مراکز تکثیر ملکه صورت گیرد، تولید ملکه تجاری است که در سطح دنیا شناخته‌شده باشد؛ با این وجود، به‌نظر می‌رسد امکانات و منابع مالی لازم در اختیار این مرکز قرار ندارد و با وجود آنکه مشخص شده نژاد قفقازی نتوانسته تولید عسل مورد نیاز را داشته باشد، همچنان ملکه قفقازی در زنبورستان‌های خراسان رضوی حکم‌رانی می‌کند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا تولیدکنندگان عسل چینی توانسته‌اند میانگین تولید عسل و مشتقات آن را با تمرکز بر تکنیک و مسائل فنی افزایش دهند، اما در ایران این‌گونه نیست، گفت: بر اساس گزارش‌های منتشرشده، برداشت عسل در زنبورستان‌های چین از 26 کیلوگرم فراتر رفته است که این اقدامات با تمرکز بر مسائل فنی و تکنیکی بوده است.
ناظری در پایان افزود: آنچه مشخص است، برای توسعه تولید عسل باید تجدیدنظر بر استفاده از ملکه، آموزش زنبورداران و استفاده از تجارب کشورهای موفق در دستور کار قرار گیرد. با این وجود، به‌نظر می‌رسد تشکل‌های عسل نیازمند بروزرسانی سریع‌تری هستند./