خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) – فاطمه مهردادیان:
مؤسسه تحقیقاتی بیزینس مانیتور در گزارش تحقیقاتی خود در سال ۲۰۱۶ میلادی متغیرهای اقتصادی ایران را در پساتحریم تحلیل کرده است در این بررسی شروع دوره جدیدی از رشد اقتصادی نوید داده شده که ورود ایران به بازارهای مالی جهانی مهم‌ترین بعد آن است.
این گزارش تأکید می‌کند که ایران در تمامی بخش‌های اقتصادی توان رشد و توسعه بالقوه داشته و حوزه کشاورزی نیز محور توجهات اقتصادی در ماه‌های آینده قرار خواهد گرفت و پیش‌بینی شده با بهبود شرایط اقتصادی سرانه مصرف محصولات کشاورزی ایران افزایش تصاعدی پیدا کرده و ظرفیت بالایی برای مصرف پیدا خواهد کرد که شاید استقبال هیأت تجاری به ایران برای عرضه محصولات خود نیز در همین راستا باشد.
درباره وضعیت اقتصاد کشاورزی ایران در پسابرجام با محمدعلی کمالی استاد دانشگاه و معاون سابق آموزش و پژوهشی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
شرایط اقتصادی بخش کشاورزی را در پسابرجام چگونه ارزیابی می‌کنید؟
توسعه روابط سیاسی ایران با کشورهای جهان ظرفیت‌های جدیدی در حوزه اقتصادی ایجاد می‌کند که بخش کشاورزی نیز از آن مستثنی نیست.
در حوزه کشاورزی مزیت‌های بالقوه و بالفعل فراوانی وجود دارد که می‌تواند با تحریک بازار آشکار شود و به‌عنوان یک بخش مولد که تأمین‌کننده امنیت غذایی مردم ایران است، بیشتر مورد توجه سرمایه‌گذاران و دولتمردان قرار گیرد.
ایران اکنون در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی دارای انهار و توان بالقوه‌ای است که با افزایش بهره‌وری و رقابت‌پذیری می‌تواند در سبد صادراتی قرار گیرد. به‌عنوان مثال اکنون در بخش طیور سه میلیون تن ظرفیت تولید ایجاد شده است که می‌تواند با روان‌سازی خطوط صادراتی سهم بخش کشاورزی را از سبد صادرات غیرنفتی افزایش دهد.
امتیازات ایران برای ورود به بازارهای بین‌المللی کدام است؟
ایران برای ورود به بازارهای صادراتی نیازمند “استراتژی صادرات” است. این استراتژی باید در یک بسته همه‌جانبه توسط دولت بخش خصوصی و دانشگاه تدوین شود تا بتواند بخش‌های اقتصادی و حوزه کشاورزی را وارد رینگ صادرات کند.
ایران دارای امتیازات بالقوه‌ای است که ارزان بودن انرژی یکی از آنها است. همچنین فاصله ایران به لحاظ جغرافیایی با برخی از بازارهای بین‌المللی کوتاه‌تر بوده یا دسترسی به آب‌های آزاد آن را تسهیل کرده است؛ لذا باید قدرت اقتصادی ایران را مورد تحلیل قرار داد و توانایی‌های کشورمان در مقایسه با سایرین را برای بازرگانان داخلی و خارجی برجسته کرد.
جایگاه ایران به‌ویژه در خاورمیانه به‌گونه‌ای است که برخی از کشورها نظیر کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای اسلامی استقبال بیشتری از کالاهای ایرانی می‌کنند؛ لذا شناسایی فرصت‌های این‌چنینی نباید از چشم به دور بماند.
هیأت‌های تجاری به‌دنبال واردات کالاهای خود به ایران هستند که سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شود، چگونه از این شرایط می‌توان به نفع اقتصاد داخلی بهره گرفت؟
“تراز بازرگانی مبادله‌ای” بهترین فرمول برای حفظ تبادلات و روابط اقتصادی و در عین حال توسعه صادرات است، به‌طور کلی کشورهای مذاکره‌کننده اکنون ایران را کشوری ثروتمند که با پول نفت اداره می‌شود، می‌شناسند که پس از تحریم با “رونق اقتصادی و کنترل تورم میل به مصرف پیدا خواهد کرد. آنچه در مؤسسه تحقیقاتی بیزینس مانیتور نیز مورد تأکید قرار گرفته، همین مطلب است.
به‌عنوان مثال این گزارش تأکید می‌کند رشد اقتصادی و بازگشت به نظام مالی جهانی باعث تحریک بخش‌های مختلف اقتصادی و افزایش تقاضا می‌شود و اقتصاد ایران که تاکنون به واردات تولیدات از هند وابسته بوده، با عرضه‌کنندگان متنوع‌تری روبه‌رو خواهد شد.”
چنین ارزیابی از اقتصاد ایران می‌تواند با فرمول تراز بازرگانی مبادله‌ای وارد فاز جدیدتری شود به این معنا که اگر از روسیه گندم وارد کردیم، می‌توانیم برای صادرات مرغ و اعمال تعرفه‌های ترجیحی اقدام کنیم.
برندسازی تولید تحت لیسانس می‌تواند باعث رونق اقتصادی کشور شود؟
به‌طور قطع تولید تحت لیسانس برندهای معتبر می‌تواند به‌عنوان محرک بازار قلمداد شده و در بلندمدت ارتقاء سطح کیفی محصولات ایرانی را به‌دنبال داشته باشد.
نقطه کور اقتصاد کشاورزی فعلی ایران نبود “برندسازی” به‌عنوان یک سیاست سازمان‌یافته در بازارهای بین‌المللی است. برندسازی برای ورود به اقتصاد توسعه‌یافته و تحول در بازارهای داخلی به‌عنوان یک ضرورت تلقی می‌شود که جز در بخش صنایع غذایی، اکنون ایران ورود مقتدرانه‌ای به آن نداشته است؛ لذا نگاه هوشمندانه در پسابرجام می‌تواند منجر به رونق کشاورزی شود.
برای ورود به بازارهای بین‌المللی چه پیش‌شرط‌هایی وجود دارد؟
مهم‌ترین پیش‌شرطی که باید برای ورود به بازارهای بین‌المللی نهادینه شود، “کیفیت” کالا است.
تولید کالای باکیفیت با ثبات قیمت و بسته‌بندی مناسب مهم‌ترین ارکان تجارت پایدار در بازارهای بین‌المللی است. صادرات فله‌ای، صادرات سرریز بازار و نوسان دائمی قیمت مهم‌ترین مؤلفه‌های از دست دادن بازار است؛ لذا در جریان تراز مبادله‌ای نکته قابل توجه آن است که کالاهایی صادر می‌شوند باید در بهترین کیفیت و استانداردهای ممکن قرار داشته باشند./
F-۹۵۰۳۰۸-۰۱