در راستای واگذاری بنادر صیادی به بخش خصوصی، افزایش کیفیت و بالا بردن کارکردهای اقتصادی این بخش مدنظر است و در برنامه پنجم توسعه، امیدواریم که شاهد تبدیل بنادر به کانون‌های اقتصادی یا شهرک‌های صنعتی باشیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران امروز در جلسه مطبوعاتی در پاسخ به پرسش ایانا درباره موفقیت‌آمیز بودن طرح دریابست که در بوشهر اجرایی شد، گفت: در راستای بازسازی ذخایر، طرح ممنوعیت به مدت حدود یک ماه در بوشهر اجرایی شد که از پنجم مردادماه سال جاری این ممنوعیت برای قایق‌ها و از هفتم برای شناورهای صیادی برداشته می‌شود.
علی‌اصغر مجاهدی افزود: از 15 مردادماه دوره دریابست تمام می‌شود و صید و صیادی وضعیت خود را بازمی‌یابد.
وی خاطرنشان کرد: اثربخشی این طرح که برای نخستین‌بار در کشور برگزار شد، پس از صید مشخص می‌شود و با برآورد میزان میگوی برداشت‌شده توسط صیادان و جمع‌بندی آن می‌توان گفت که این طرح چقدر مؤثر بوده است.
مجاهدی ادامه داد: در گذشته 80 درصد حجم تورهای ترال که به‌منظور برداشت میگو انداخته می‌شد، را بچه‌ماهیانی غیر از میگو تشکیل می‌دادند و بدین‌ترتیب با اجرای این طرح، فرصت برای وزن‌گیری و بازسازی سایر آبزیان فراهم می‌شود.
نیازمند حق‌آبه هستیم تا وضعیت بچه‌ماهیان رهاسازی‌شده مطلوب‌تر باشد
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران در پاسخ به پرسش دوم ایانا درباره اثربخشی رهاسازی‌های انجام‌شده در دریای خزر تصریح کرد: از سال‌های قبل رهاسازی بچه‌ماهیان با هدف بازسازی ذخایر انجام می‌شود و امسال حدود 300 تا 500 میلیون قطعه بچه‌ماهی از انواع استخوانی، خاویاری و… به رودخانه‌ها رهاسازی می‌شود که از آنجا که در شرایط خشکسالی قرار داریم و رودخانه‌ها حق‌آبه خاصی ندارند، نمی‌توان تخمین زد که چه تعداد از این بچه‌ماهیان تبدیل می‌شوند.
وی یادآور شد: برای رشد بچه‌ماهیان در رودخانه و سپس در دریا باید دبی و سایر شرایط آب مساعد باشد.
مجاهدی تأکید کرد: سازمان شیلات توقع دارد که حق‌آبه‌ای از رودخانه‌ها برای ریختن به دریاها اختصاص یابد تا در چنین آبی ماهیان مختلف اجازه تخم‌ریزی و بازسازی پیا کنند، اما متأسفانه در شرایط حاضر هیچ حق‌آبه‌ای اختصاص نیافته است.
صید و آبزی‌پروری در سال گذشته به رقم 947 هزار تن رسید
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران درباره میزان صید آبزیان در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان اظهار داشت: میزان صید و آبزی‌پروری در سال گذشته 947 هزار تن برآورد شد که بیش از 575 هزار تن آن را صید دریایی تشکیل می‌دهد که از این مقدار 115 هزار تن مربوط به آب‌های دور است.
وی همچنین گفت: 61 درصد تولید آبزیان در کشور از راه صید و 39 درصد از طریق آبزی‌پروری تولید می‌شود که میزان پرورش آبزیان در کشور 371 هزار تن برآورد شده است.
مجاهدی در ادامه افزود: رقم آبزی‌پروری در دنیا حدود 51 درصد بوده، در حالی که میزان ماهیگیری در ایران بیشتر از رقم دنیا است.
وی خاطرنشان کرد: گروهی از ماهیان سطح‌زی هستند که می‌توان آنها را در گروه تون‌ماهیان و شبه‌تون‌ماهیان برشمرد و بیش از 50 درصد صید را تشکیل می‌دهند که در جهان سهم برداشت از این منابع شش تا هفت درصد است، در حالی که در ایران سهم قابل توجهی از صید را به خود اختصاص داده‌اند.
مجاهدی ادامه داد: میزان صید تون‌ماهیان ایران در محدوده اقیانوس هند بعد از اندونزی قرار دارد و در رقابت با اتحادیه اروپا در رتبه دوم و سوم قرار داریم.
کاهش کشتی‌های ترالر برای کاهش فشار بر ذخایر
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران درباره گروه بعدی آبزیان صیدشده تصریح کرد: کف‌زیان که شامل ماهیان تجاری هستند، بیشترین سهم صیادی را تشکیل می‌دهند که در سال گذشته بیش از 176 هزار تن از ذخیره این ماهیان برداشت شد و سازمان شیلات برای توسعه برداشت برنامه خاصی در این گروه ندارد.
وی یادآور شد: تلاش شده است که برای کاهش فشار بر این ذخایر، از تعداد ناوگان‌های ترال کاسته شود.
مجاهدی تأکید کرد: در حال حاضر حدود 30 فروند کشتی ترالر در این بخش فعالیت می‌کنند.
وی اظهار داشت: در سال‌های اخیر، گونه جدیدی به نام فانوس‌ماهیان به سبد صیادی اضافه شد که میان‌آبزی بودند و بر اساس برآوردها، بیش از یک میلیون تن در دریای عمان ذخیره دارند و در این بخش حدود 20 فروند شناور صیادی به ناوگان فعلی اضافه شده و در برنامه داریم تا برنامه پنجم توسعه، میزان شناورها در این بخش به 70 فروند برسد.
مجاهدی همچنین گفت: در حال حاضر 100 هزار تن از ذخیره این ماهیان بهره‌برداری می‌شود که حد مجاز آن 200 تا 300 هزار تن است.
وی در ادامه افزود: گروه بعدی ار ماهیان سطح‌زی ریز تشکیل می‌دهند که در سال گذشته 65 هزار تن از این ذخایر برداشت شد.
مجاهدی خاطرنشان کرد: در بخش میگو بین هفت تا 9 هزار تن بهره‌برداری داریم که در سال گذشته هشت‌هزار و 500 تن میگو برداشت شد و با توجه به اثرات ناخواسته ترال‌های کف، تلاش می‌کنیم محدودیت‌هایی برای آن قائل شویم.
اجرای طرح در رودخانه‌های کشور با مشارکت صیادان برای افزایش کیفیت رهاسازی بچه‌ماهیان
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران از وضعیت نامناسب ذخایر آبزیان در دریای خزر خبر داد و تصریح کرد: سال گذشته 40 هزار تن از دریای خزر بهره‌برداری شد که صید خاویار در این بخش با ممنوعیت روبه‌رو بود.
وی ادامه داد: در سال گذشته 20 تا 25 هزار تن صید کیلکا داشتیم و حدود 16 هزار تن نیز انواع ماهی استخوانی از قبیل کپور، سفید و کفال برداشت شد.
مجاهدی یادآور شد: در راستای تأمین کیفیت و موقعیت مناسب برای بچه‌ماهیان رهاسازی‌شده در رودخانه‌ها، سال گذشته در 13 رودخانه کشور طرح خاصی به اجرا درآمد که با مشارکت جامعه صیادی و روش تکثیر مصنوعی، جبران ناکارآمدی شرایط طبیعی بشود.
وی درباره خطر دزدان دریایی که از شش سال گذشته در اقیانوس هند شدت گرفته است، تأکید کرد: در سه سال گذشته این رویه کاهش یافته، به‌گونه‌ای که در حال حاضر تنها سه فروند از شناورهای ایرانی گرفتار دزدان دریایی هستند که دو فروند آنها اواخر فصل گذشته آزاد شده و تنها یک فروند اسیر دزدان دریایی هستند.
مجاهدی اظهار داشت: آب‌های ایران دچار تعرضات مرزی نیز هست، به‌گونه‌ای که سال گذشته 18 فروند شناور خارجی صیادی در آب‌های ایران توقیف شد که نسبت به دوره مشابه گذشته از لحاظ تعداد 42 درصد کاهش نشان می‌دهد و در مقابل در حوزه خلیج فارس سه فروند از شناورهای ایرانی در آب‌های دور توقیف شد.
وی همچنین گفت: 11 هزار فروند شناور صیادی در عرصه وجود دارد، بنابراین بزرگ‌ترین ناوگان کشور به ماهیگیری اختصاص یافته است و در برنامه داریم که سیستم آنلاین را برای تمامی شناورها اجرایی کنیم.
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران افزود: ایران از لحاظ پایبندی به اصول ماهیگیری، دارای درصدی معادل 55 درصد است که در بین کشورهای منطقه، دومین کشور است.
مجاهدی درباره وضعیت ماهیان خاویاری نیز خاطرنشان کرد: تاس‌ماهیان ایرانی در سواحل جنوبی خزر زندگی می‌کنند، اما بقیه گونه‌ها در پهنه خزر گسترش یافتند.
وی ادامه داد: مدت‌زمان لازم برای بلوغ یک ماهی خاویاری در گونه اوزون‌برون بیش از هفت سال است و در فیل‌ماهیان 14 تا 15 سال تخمین زده شده است که در دریا باید شرایط لازم برای رشد آنها فراهم شود.
واگذاری 40 بندر صیادی به بخش خصوصی
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران در پاسخ به پرسش سوم ایانا درباره واگذاری بنادر به بخش خصوصی تصریح کرد: حدود 70 بندر صیادی در شمال و جنوب کشور وجود دارد که تاکنون 40 بندر واگذار شده که مالکیت آن از آن دولت و خدمات بندری به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
مجاهدی یادآور شد: در برنامه داریم با بالا بردن کیفیت بنادر، واگذاری‌ها را به سمتی پیش ببریم که بنادر به کارگاه‌های اقتصادی تبدیل شود.
وی تأکید کرد: خدمات مناسب‌تر و بهتری عرضه می‌شود تا در برنامه پنج‌ساله آینده بتوانیم بنادر را به کانون‌های اقتصادی که شامل شهرک صنعتی بوده و تمام خدمات مربوط به صید قبل و پس از آن در آن ارائه شود./