گزارش ایانا از چهاردهمین نمایشگاه گل و گیاه تهران؛
گل گفتند و گل شنیدند!/ تولید رز؛ ایران یک دلار کنیا ۲۰ سنت
تنها بازاری که خیلی داغ است، بازار عکس سلفی است. هرچند نباید اصل نمایشگاه را در ایجاد تغییر روحیه شهروندان نادیده گرفت، اما اگر چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی گل و گیاه و تجهیزات وابسته، با حضور بیش از ۲۵۰ تولیدکننده داخلی و ۵۰ شرکت خارجی از ۲۰ تا ۲۴ اردیبهشت‌ماه، در ضلع جنوبی بوستان گفت‌وگو برگزار شد. در این نمایشگاه، از تولیدکنندگان عمده گل‌های زینتی تا پرورش‌دهندگان خانگی گل حضور دارند. حضور پرورش‌دهندگان خانگی، در نگاه نخست، شاید عجیب به نظر برسد، زیرا..
احمد هاشمی تنها بازاری که خیلی داغ است، بازار عکس سلفی است. هرچند نباید اصل نمایشگاه را در ایجاد تغییر روحیه شهروندان نادیده گرفت، اما اگر هچهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی گل و گیاه و تجهیزات وابسته، با حضور بیش از ۲۵۰ تولیدکننده داخلی و ۵۰ شرکت خارجی از ۲۰ تا ۲۴ اردیبهشت‌ماه، در ضلع جنوبی بوستان گفت‌وگو برگزار شد. در این نمایشگاه، از تولیدکنندگان عمده گل‌های زینتی تا پرورش‌دهندگان خانگی گل حضور دارند. حضور پرورش‌دهندگان خانگی، در نگاه نخست، شاید عجیب به نظر برسد، زیرا برداشت‌های اولیه این است که این نمایشگاه محلی برای تبادل افکار میان فعالان حرفه‌ای صنعت گل در زمینه روش‌های تولید و فرصتی برای بازاریابی محصولات -با نیم‌نگاهی به بازارهای بین‌المللی- باشد. با گشتی کوتاه درون سالن، این ایده رنگ می‌بازد.دف رونق بازار گل و گیاه است، این موضوع بحث دیگری را می طلبد.هیچاز مسئول یکی از غرفه‌ها می‌پرسم، هدف شما از شرکت در این نمایشگاه چیست؟ جوری نگاه می‌کند که انگار متوجه حرف من نشده. در غرفه چند تنگ بزرگ گذاشته و در هرکدام دسته‌ای از گل‌های زینتی. می‌گویم منظورم این است که چه سودی از این کار عایدتان شده و هزینه‌هایتان را از چه راهی تأمین می‌کنید؟ می‌گوید بابت غرفه‌ها لازم نیست اجاره‌ای بپردازیم، هزینه‌های ایاب و ذهاب هم مبلغ زیادی نشده. سر آخر هم یک “هیچ” بابت عایدی‌اش از این نمایشگاه تحویلم می‌دهد.بعضی از غرفه‌ها، منابع درآمدی خودشان را دارند. یکی گلدان‌های کوچک با گل‌های فانتزی با خودش آورده و یکی دیگر سبد گل تحویل مشتری می‌دهد. چند غرفه هم تجهیزات باغبانی می‌فروشند که همه نماینده برندهای خارجی هستند. ابزارهایی مانند قیچی باغبانی که ساختنش خیلی سخت نیست و حکماً باید تولیدش به فکر صنعتگران داخلی هم رسیده باشد، اما اینکه چرا در اینجا نشانه‌ای از تولید داخلی نیست، خودش پرسش مهمی است.تعهد یا تخصصمسئول یکی از غرفه‌ها با حرارت، نکاتی را به یکی از بازدیدکنندگان توضیح می‌دهد. در میانه حرف‌هایش، گاهی به نشانه تأسف سری تکان می‌دهد و ساکت می‌شود. می‌روم جلوتر. خودم را معرفی می‌کنم و از او می‌خواهم از مشکلات کارش بگوید. می‌گوید چه فایده‌ای دارد؟ ناامیدتر از آن است که بشود از او درباره راهکارهای کمک به تولیدکنندگان پرسید و بی‌حوصله‌تر از آن که بتواند از مشکلاتش بگوید. ناراحت است از اینکه در سازمان‌های مسئول، از متخصصین کارآمد خبری نیست و بعد می‌رود سراغ دوگانه تخصص و تعهد و حرفش را با این جمله تمام می‌کند: “چرا باید در شمال ایران مردم برنج هندی مصرف کنند؟”بازار مناسبتیدکتر نبی‌گل که عضو هیأت علمی دانشگاه است و در عین‌حال به یک شرکت تولیدی مشاوره می‌دهد، نوسانات بازار را از مشکلات عمده تولیدکنندگان می‌داند و از وام‌های پربهره بانک‌ها به این صنعت گله‌مند است. وی معتقد است که با وجود بهره شانزده‌درصدی بانک‌ها، سود ناچیزی نصیب تولیدکنندگان می‌شود. از او می‌پرسم چه راهکاری برای مقابله با نوسانات بازار دارد و آیا برای جبران صدمات دوران رکود، به صادرات محصول فکر کرده است؟ در پاسخ می‌گوید تا حدودی با کنترل مقدار تولید این مشکل را مدیریت می‌کند، اما برای صادرات نیاز به وجود برخی زیرساخت‌ها است. ازجمله این که پایانه‌هایی در کنار بازار گل امام رضا و محلاتی ساخته شود تا بتوانیم با بازارهای بین‌المللی ارتباط داشته باشیم. البته این امر مستلزم وجود امکاناتی همچون هواپیماهای مخصوص است که امکان تنظیم دما و رطوبت در آن‌ها وجود دارد.نبی‌گل میزان صادرات گل را در حال حاضر بسیار اندک می‌داند و می‌گوید بازار هدف ما تاکنون کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بوده است و برخی مشکلات پیش‌آمده، صادرات گل را تحت تأثیر قرار داده است. وی معتقد است که برای ورود به بازارهای جهانی، باید محصول خود را در پایانه بین‌المللی گل در هلند عرضه کنیم.آفت وارداتبهشتی یک تولیدکننده قدیمی گل است که سال‌ها است این کار را به‌صورت موروثی دنبال می‌کند. او از فراز و فرود‌های کارش می‌گوید و این که پیش از ورود واریته‌های خارجی، هم انواع محصولات محدود بود و هم تعداد تولیدکننده‌ها، به‌طوری‌که در کل کشور حدود شش‌صد تا هفت‌صد تولیدکننده وجود داشت و این تعداد در حال حاضر تا ۱۰ هزار مزرعه تخمین زده می‌شود. وی تأثیر ورود واریته‌های جدید به ایران را وابستگی بیش‌ازحد به واردات عنوان می‌کند و می‌گوید هرکسی دم از صادرات می‌زند، تنها شعار می‌دهد، زیرا هزینه تمام‌شده گل در ایران بسیار زیاد است و در عین حال زیرساخت‌هایی همچون حمل و نقل در کشور ما فراهم نیست. او می‌گوید ما هم‌اکنون در تمام زمینه‌ها از بذر و نشاء گرفته تا کود و سم واردکننده هستیم و وقتی تمام این‌ها وارد می‌شود، نمی‌توانیم صادرکننده باشیم. وقتی هم در این زمینه قدمی برداشته می‌شود، به‌دلیل تحریم‌ها و نوسانات ارز، ادامه‌دار نخواهد بود. وی معتقد است که دولت به‌جای پرداخت وام به تولیدکننده و تشویق مردم به احداث گلخانه، این اعتبار ر ابرای تحقیقات در اختیار دانش‌آموختگان رشته کشاورزی قرار دهد تا بتوانیم در تولید بذر و نشاء خودکفا شویم. وقتی نشاء و پیاز از هلند وارد می‌شود، باوجود یارانه‌هایی که دولت برای انرژی می‌دهد، هزینه تمام‌شده محصول زیاد است و امکان صادرکردن محصول وجود ندارد. یک شاخه گل رز در بازار گل شاخه‌ای چهار هزار تومان است، تقریباً معادل یک دلار. همین رز را کشور کنیا با رقمی معادل ۲۰ سنت عرضه می‌کند.در میان همهمه جمعیت، بیش از این مجال سخن گفتن نیست. از ساختمان زیبای نمایشگاه خارج می‌شوم. سعی می‌کنم برآورد کنم این جشنواره چندروزه، چقدر هزینه روی دست مردم گذاشته و واژه نمایشگاه تخصصی چقدر برازنده آن است. شاید اگر مقتصدتر بودیم، هزینه‌های برگزاری چنین نمایشگاهی را صرف تحقیقات برای تولید نهاده‌های کشاورزی می‌کردیم. به‌گمانم مردم هم به این کار راضی‌تر هستند، قرار است چند عکس بگیرند، چند قدم بالاتر در بوستان گفت‌وگو می‌توانند این کار را انجام دهند. اردیبهشت‌ماه است و هوای تهران به‌ندرت این‌قدر لطیف؛ چند قدم پیاده‌روی به جایی برنمی‌خورد./