بحران آب کشور از بحران خاک ناشی می‌شود و عملکرد بد 100 سال گذشته را نمی‌توان طی یک شب برطرف کرد و حداقل نیازمند 10 سال فعالیت مداوم و مثمر ثمر هستیم.
رئیس انجمن علوم خاک ایران و عضو هیئت‌علمی دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران امروز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) از برگزاری مسابقه ملی عکس، فیلم، کاریکاتور و شعر در آبان‌ماه سال جاری به مناسبت سال جهانی خاک خبر داد و گفت: معضلات خاک موجود در کشور از بحران آب نگران‌کننده‌تر است و نمی‌توان انتظار داشت که یک شبه مشکلات برطرف شوند، بلکه باید با یک برنامه‌ریزی پنج تا 10 ساله بخشی از مشکلات آنها را برطرف کرد.
منوچهر گرجی با بیان اینکه تا زمانی که مشکلات خاک کشور برطرف نشود، بحران آب همچنان ادامه خواهد داشت، یکی از علت‌های اصلی سیل‌های اخیر را کم‌توجهی به خاک دانست و افزود: با کاهش نفوذپذیری خاک‌ها، آب به داخل زمین کشیده نمی‌شود و به سیل تبدیل می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: جنگل‌ها یکی از محافظان خاک هستند و خاک‌ها نیز آب را نگه می‌دارند که متأسفانه در حال حاضر با از بین بردن جنگل‌ها، باعث از بین رفتن خاک و در نهایت آب می‌شویم.
گرجی اظهار امیدواری کرد که با تصویب هرچه سریع‌تر قانون خاک و تعیین متولی برای خاک، با راه‌اندازی دفتر خاک بتوان با افزایش ارتباط بین مؤسسه‌های تحقیقاتی، دانشکده‌ها و بخش اجرایی، برنامه‌ریزی بلندمدت و مناسبی برای حل بحران خاک صورت گیرد.
وی استفاده بی‌رویه و بی‌موقع از کود و سم بدون نظارت را یکی از دلایل نابودی خاک عنوان کرد و ادامه داد: خوشبختانه ثبت مواد کودی که در حال حاضر در مؤسسه تحقیقات خاک و آب صورت می‌گیرد، فعالیت قابل تقدیری است که تمامی شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده را موظف به ثبت مواد کودی تولید داخلی و وارداتی کرده است.
فرسایش سالانه دو میلیارد تن خاک در کشور
رئیس انجمن علوم خاک ایران میزان فرسایش آبی و خاکی کشور را سالانه دو میلیارد تن اعلام کرد و یادآور شد: مشکل آب کشور نیز ناشی از بحران خاک است و در برنامه ششم حتماً باید ردیف خاصی برای خاک در نظر گرفته و بودجه اختصاص داده شود.
گرجی وضعیت فعلی آب و خاک کشور را نتیجه عملکرد بد 100 سال گذشته دانست و تصریح کرد: برای بهبود موقعیت حال حاضر، حداقل باید 10 سال آینده را خوب عمل کنیم، وگرنه روزبه‌روز به میزان ریزگردها و سیل‌ها اضافه خواهد شد.
وی از عملکرد ضعیف معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در زمینه خاک ابراز نارضایتی کرد و خواستار راه‌اندازی دفتر خاک به‌طور مستقل در معاونت شد.
گرجی افزایش نیم درصدی ماده آلی خاک، خاک‌ورزی حفاظتی و پایش سالانه خاک را از برنامه‌هایی دانست که می‌تواند باعث بهبود کیفیت خاک موجود شود.
در هر دقیقه 45 مترمربع اراضی کشاورزی تغییر کاربری می‌دهند
عضو هیئت‌علمی دانشکده پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه در دهه 1380، شش‌هزار و 500 هکتار از اراضی کشاورزی تبدیل شده‌اند، تأکید کرد: طبق آمار سازمان امور اراضی، در هر دقیقه 45 مترمربع اراضی کشاورزی تبدیل می‌شوند و با ادامه این وضعیت، تا 20 سال آینده شاهد بروز فاجعه‌ای عظیم خواهیم بود.
وی اظهار داشت: نمی‌توان وزارت جهاد کشاورزی را تنها مسئول حفاظت از خاک دانست، به‌عنوان مثال وزارت راه و شهرسازی نیز با جاده‌سازی‌هایی که انجام می‌دهد و با دست‌خورده کردن خاک، موجبات فرسایش آبی و خاکی را فراهم می‌کند و باید برای ترمیم خاک‌های دست‌خورده، هزینه‌ای را برای ترمیم پوشش گیاهی منطقه و تثبیت خاک فراهم کند که متأسفانه بعد از جاده‌سازی‌ها، شاهد چنین اتفاقی نیستیم، یا با توجه به اینکه تمامی معادن شن، هرکدام منابع تولید ریزگردها و طوفان‌ها هستند، وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز باید کنترل‌شده‌تر عمل کند.
گرجی پیشنهاد داد که تمامی وزارتخانه‌ها باید بودجه‌ای را برای تثبیت خاک اختصاص دهند و گفت: پس از تصویب قانون خاک نیز برای رفع مشکلات باید هرچه سریع‌تر متولی برای خاک در نظر گرفته شود./