از آنجا که ابلاغ مشوق‌های صادراتی برای سیب‌زمینی از سال گذشته به مرحله اجرا نرسید، بسیاری از صادرکنندگان و تولیدکنندگان این محصول با ضرر و زیان روبه‌رو شدند و به ناچار این محصول خرید تضمینی شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، رئیس هیئت‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی ایران امروز در جلسه مطبوعاتی به بیان مشکلات سیب‌زمینی‌کاران پرداخت و گفت: سیب‌زمینی پس از گندم و برنج، مهم‌ترین محصول کشاورزی در سبد روزانه تغذیه مردم ایران است که نقش مؤثری در تأمین امنیت غذایی کشور دارد.
محمد نیازی با اعلام اینکه سالانه 4.5 میلیون تن در سال محصول سیب‌زمینی در کشور در تمام چهار فصل تولید می‌شود، افزود: گردش مالی این محصول حدود هفت‌هزار میلیارد ریال در سطح عمده‌فروشی است.
وی خاطرنشان کرد: سطح زیر کشت این محصول در سال جاری 158 هزار هکتار است و استان‌های اردبیل و همدان پیشرو در تولید سیب‌زمینی هستند.
نیازی ادامه داد: انجمن ملی سیب‌زمینی کشور از سال 89 تأسیس شده و دارای 200 نفر عضو است، اما با توجه به گستردگی سطح کشت این محصول در استان‌های مختلف، هنوز تمامی سیب‌زمینی‌کاران به عضویت انجمن فوق درنیامده‌اند؛ بنابراین نمی‌توان برای محصول سیب‌زمینی برنامه‌ریزی واحدی کرد.
سیب‌زمینی محصولی آب‌بر، اما ارزان‌تر از برنج
رئیس هیئت‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی ایران درباره مصرف آب در سال جاری که باعث شده الگوی کشت برای برخی محصولات تغییر کند، تصریح کرد: با وجود آنکه محصول سیب‌زمینی 80 درصد از آب تشکیل شده و هر هکتار مزرعه سیب‌زمینی 10 هزار مترمکعب آب مصرف می‌کند، اما می‌تواند این محصول جایگزین برنج شود، چون ارزان‌تر از آن بوده و محدودیت‌های کشت این محصول را ندارد.
وی یادآور شد: 73 درصد از کشت سیب‌زمینی در مناطق سردسیر و در فصل پاییز کشت می‌شود، بنابراین مشکلی از لحاظ آب وجود ندارد که این محصول بخواهد در الگوی کشت به‌عنوان محصولی پرآب‌بر حذف شود و از طرفی از آنجا که سیب‌زمینی برای حمل و نقل با مشکلاتی همچون استفاده از ماشین‌های کانتینردار و خنک روبه‌رو است، اگر بخواهیم آن را وارد کنیم، قیمت تمام‌شده آن بسیار بالا خواهد بود.
نیازی تأکید کرد: در تولید محصول سیب‌زمینی به خودکفایی رسیده‌ایم، به‌گونه‌ای که حتی در استان‌های اصفهان، اردبیل، خراسان رضوی و البرز تولید مینی‌تیوبر به‌عنوان بذر در سطح انبوه انجام می‌شود؛ بنابراین مشکل خاصی از این لحاظ وجود ندارد.
تشکل‌های سیب‌زمینی یک‌کاسه نیست
وی اظهار داشت: لازم است تشکل‌های مربوط به سیب‌زمینی یک‌کاسه شوند و برای تصمیم‌گیری در تولید این محصول و انجام فعالیت، در بخش صادرات برنامه‌ریزی شود.
نیازی همچنین گفت: سیب‌زمینی در حال حاضر به‌صورت خام، فرآوری‌شده و در قالب چیپس و خلال سیب‌زمینی به کشورهای منطقه صادر می‌شود که بخش اعظم آن صادرات خام بوده و لازم است در این بخش تجدیدنظر انجام شود واین محصول با ارزش افزوده بالا صادر شود.
صادرات سیب‌زمینی در تیرماه به هشت‌هزار تن رسید
رئیس هیئت‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی ایران در ادامه افزود: محصول سیب‌زمینی می‌تواند ضمن تأمین نیازهای جامعه، ارزآوری مناسبی در بخش صادرات داشته باشد، به‌گونه‌ای که در فروردین‌ماه سال جاری 38 هزار و 400 تن، اردیبهشت‌ماه 18 هزار و 800 تن، خردادماه 12 هزار و 700 تن و در تیرماه سال جاری شاهد صادرات هشت‌هزار تن محصول سیب‌زمینی بودیم.
وی خاطرنشان کرد: در سال گذشته شاهد صادرات 300 هزار تنی سیب‌زمینی به‌طور عمده به کشورهای عراق، آذربایجان، روسیه، افغانستان، ترکمنستان و قزاقستان بودیم.
نیازی با اعلام اینکه در حال حاضر قیمت سیب‌زمینی بسیار نازل است، ادامه داد: کشاورز مجبور است برای هر کیلوگرم سیب‌زمینی 200 تومان هزینه سردخانه و 100 تومان هزینه حمل و نقل بپردازد، علاوه بر آنکه هزینه‌های تولید نیز به آن اضافه خواهد شد و در نهایت قیمت این محصول در میادین میوه و تره‌بار نازل بوده و مجبور می‌شود با قیمتی معادل آنچه که برایش تمام شده یا کمتر از آن به فروش برساند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر قیمت تمام‌شده هر کیلوگرم سیب‌زمینی برای کشاورز 700 تومان بوده و معادل همین قیمت نیز این محصول در میادین میوه و تره‌بار به فروش می‌رسد.
رئیس هیئت‌مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی ایران یادآور شد: صادرکنندگان محصولات سیب‌زمینی در سال جاری به‌دلیل اینکه مصوبه پرداخت مشوق‌های صادراتی برای هر کیلوگرم سیب‌زمینی که از سال گذشته به تصویب معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری رسیده بود، ابلاغ نشد؛ در سردرگمی به‌سر می‌برند و کشاورزان نیز مجبور هستند محصول خود را به‌صورت تضمینی بفروشند.
نیازی تأکید کرد: در شرایط فعلی که سیب‌زمینی آب کمتری نسبت به برنج، گندم و سایر محصولات مصرف می‌کند، لازم است فرهنگ‌سازی شود و دولت از این محصول که می‌تواند ضمن حفظ امنیت غذایی در اشتغال مؤثر باشد، حمایت کند.
وی درباره کشت فراسرزمینی نیز اظهار داشت: سیب‌زمینی از محصولاتی است که می‌تواند در سایر کشورهای پرآب کشت شود، اما بزرگ‌ترین مشکل آن این است که برای حمل و نقل شرایط خاصی نیاز دارد که در این صورت می‌توان با تبدیل آن به فرآورده‌های دیگر، دوباره به کشور وارد شود./