زهکشی اراضی

مدیر آب و خاک جهاد کشاورزی فارس در گفت‌وگو با تسنیم خبر داد

حمید زارع قنات‌نوی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شیراز، اظهار داشت: در سال 94 شبکه‌های فرعی 3 و 4 آبیاری و زهکشی در 4 هزار هکتار از اراضی استان فارس اجرا می‌شود که گام مهمی در صرفه‌جویی آب و افزایش بهره‌وری و راندمان آبیاری در این استان است.

وی عنوان کرد: تاکنون طرح ساختمان شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی در بیش از 70 هزار هکتار از اراضی آبی استان فارس در پایاب شبکه‌های اصلی و درجه 1 و 2 سدهای مخزنی و بندهای انحرافی و آب‌های تامین شده اجرا شده است.

مدیر آب و خاک و امور فنی مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس افزود: در سال 93  شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی در بیش از 2 هزار هکتار از اراضی آبی در پایاب سدهای مخزنی و بندهای انحرافی و آبهای تامین شده در قالب 5 زیر پروژه اجرا شده است.

وی با تاکید بر اینکه با اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی سال گذشته 5 میلیون متر مکعب آب صرفه‌جویی شده است تصریح کرد: انجام این عملیات راندمان توزیع آب را 35 درصد افزایش داده است.

زارع قنات‌نوی با بیان اینکه اعتبار احداث ساختمان شبکه‌های فرعی 3 و 4 آبیاری و زهکشی در سال 94 از محل اعتبارات ملی تامین ‌می‌شود خاطرنشان کرد: هزینه اجرای این شبکه‌ها به صورت 85 درصد کمک دولتی بلاعوض و 15 درصد از آورده بهره‌برداران و کشاورزان تامین می‌شود.

وی بیان کرد: در مناطق محروم استان و آن دسته از بهره‌بردارانی که در احداث شبکه‌های اصلی 1 و 2 مشارکت کرده‌اند در پرداخت سهم مشارکت در شبکه‌های فرعی 3 و 4 معاف هستند و اینگونه شبکه‌ها با پرداخت 100 درصد کمک دولتی احداث و به بهره‌برداران تحویل می‌شود.

مدیر آب و خام و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس گفت: حدود 150 هزار هکتار از شبکه‌های فرعی 3 و 4 آبیاری و زهکشی استان در پایاب سدها و بندهای انحرافی و آب‌های تامین شده وجود دارد که قسمتی از آن در طول برنامه ششم توسعه اجرا می‌شود و مابقی نیاز به تامین اعتبار از سایر منابع اعتباری دارد.

وی اظهار داشت: بیش از 3 هزار و 500 کیلومتر از مسیرهای انتقال آب به مزارع و باغ‌ها که از منابع آب قنوات رودخانه‌ها و چشمه تامین می‌شود سنتی و خاکی است که در این کانال‌ها بعضا تا 60 درصد آب کشاورزی در مسیر انتقال به مزارع به هدر می‌رود.

زارع قنات‌نوی با بیان اینکه نفوذ عمقی آب در زمین، تبخیر سطحی و مصرف آب توسط علف‌های هرز در مسیر سنتی علت اصلی تلفات آب در این کانال‌ها است افزود: اگر خطوط انتقال و توزیع آب در مزارع و باغات بهبود یابد حدود 40 درصد از تلفات انتقال آب در انهار سنتی جلوگیری می‌شود.

وی تصریح کرد: با توجه به حجم بالای تلفات انتقال آب اجرای طرح پوشش کانال‌ها و مسیرهای انتقال آب زراعی و باغی از ضرورت‌های مقابله با بحران کم آبی و خشکی استان محسوب می‌شود.

زهکشی اراضی به معنای خارج کردن آب اضافی از زمین است البته خارج شدن آب از زمین به صورت طبیعی نیز انجام می‌شود اما زهکشی فقط این فرایند طبیعی را سرعت می‌بخشد. امروزه  هدف زهکشی تنها خارج کردن آب اضافی از زمین نیست بلکه احیاء یا شیرین کردن اراضی، مدیریت آب، مسائل مربوط به محیط زیست و یا کیفیت آب نیز از جمله اهداف اجرای طرح‌های زهکشی است.